Ülkemize ışık saçan 1927 doğumlu  ve 1945 yılında Kastamonu Göl Köy Enstitüsü Mezunu Emekli Eğitimcimiz Ali EFE’den edindiğim Öğrenciliği sırasında Köy Enstitüsünde ve Görev aldığı Eğitimci hizmetleri  sırasındaki unutulmaz anılarını kendisinin de müsaadesini alarak gazetemizin 16.09.2016 yılından itibaren yayınladığımız anılarına ilaveten ÂÇIKLAMA VE NİŞANLIMDAN AYRILDIM” başlıklı anıları “Necati Keskin sizlerle” adlı köşemden yayınlıyorum.

Sayın Emekli Eğitimcimiz Ali EFE’ye teşekkürlerinizi arz eder, sağlıklı yaşam dilerim.

Necati Keskin

asiyan151048@hotmail.cım

Telf: 0 546 230 4289

--------------------------------------------------------------------

                                                 A Ç I K L A M A

            Anılarımdan

             Bu güne kadar her zaman ve her yerde, ilkokullar ve öğretmenleri ile, çok yanlış sorularla karşılaştım. Bunlara bir açıklama getirerek meraklılarının teşekkürünü almak istiyorum. ( 2287 sayılı M:EB. Merkez teşkilat kanununa göre )

               Yurdumuzda epey zamandan beri 40 bin köy olduğu söylenegelmektedir. 1930 lu ve 1940 lı yıllarda bu 40 bin köyün 35 bin tanesinde hiç okul yoktu ve olmamıştı. Geriye kalan 5 bin köyün 2 bin tanesinde 5 sınıflı okullar vardı. 3 bin tanesinde ise 3 sınıflı okullar vardı. Orta okullara gitmek için 3 sınıflı okuldan mezun olunca 4 ve 5 inci sınıfı bulunan bir yere ve okula gitmek zorunda kalınırdı.

            Yurdumuzun büyük şehirlerinde 20 kadar öğretmen okulu vardı. Bunun ¼ kız öğretmen okulu idi. Hepsinde 400 kadar öğrenci okurdu. Mezun olanlar iş değiştirip öğretmenlik yapmazlardı. İdarecilerimiz, 1930 lu yıllarda medrese mezunlarından kısa devreli kurslarla öğretmen yetiştirdi ve öğretmen ihtiyacını karşılamaya çalıştı. Fakat 35 bin köye öğretmen göndermek için hiçbir şey yapılamadı. Ancak şehir ve kasabalarda bulunan okulların açıkları karşılanıyordu.

            Büyük Atatürk, içinde eski bakanlardan olan Mustafa Necati ve Dr. Reşit Galip ve Afet İnan’ın bulunduğu bir komisyona köycülük incelemesi yaptırıp bir rapor hazırlatmıştı. Buna göre 35 bin köye öğretmen göndermek için 1935 yılında askerliğinde çavuş yapanlardan EĞİTMENLİK yapmak için kurslarda yetiştirilenlerle işe başlandı. Eğitmenler küçük köylerde birinci yıl için öğrenci grubunu ikinci yılda ve üçüncü yılda da okutup mezun ederler ve birinci sınıfa tekrar yeniden öğrenci alırlardı.

           1938 yılında bakanlığa Hasan Ali Yücel getirildi. 1939 yılında İzmir – Eskişehir - Trakya ve Kastamonu’da olmak üzere 4 adet KÖY ÖĞERETMEN OKULU açıldı.1940 yılında bunlar KÖY ENSTİTÜLERİ aldı ve köy öğretmen okulları enstitü oldu. Köy Enstitüleri yalnızca öğretmen değil köyü kalkındıracak kişi yetiştirmek amaçlı idi. Bunun için enstitülerde insan yetiştirmenin % 50 si kültür dersleri, % 25 iş ve teknoloji ve diğer % 25 ise tarım ve hayvancılık bilgileri ile yetiştirilecekti. Çalışma saatleri haftada 44 saatti.

            1940 yılında Köy Enstitüleri şehirler dışında tarıma elverişli yerlerde açıldı, sayısı 21 oldu. Beherinde 1000 öğrenci yetişiyordu. 1946 yılı sonuna kadar 16.500 öğrenci yetiştirilip köylerine gönderdi Çalışmalara başlandı. İyi sonuçlar ortaya çıktı. 1945-1954 yılları arasında 10 yılda yurdumuzda okulsuz köy kalmayacak şekilde planlanmıştı. Hal böyle iken 1946 yılında çok partili devreye girmiştik. Yeni partiler toprak ağaları ile bazı dincilere yanaşarak toplumda bir istememezlik doğmuştu. Bunu yaratanlar toprak ağaları ile bazı dincilerdi. Bunlar Amerika’nın desteğini de aldılar. Köy Enstitülerini methederek göklere çıkaran Cumhurbaşkanı İsmet İnönü partisi tarafından baskılanarak enstitülerin kapatılması doğrultusunda fikirler oluştu.

           1946 yılında yurdumuzda bir genel seçim yapılmıştır. Bu seçim sonucunda yeni hükümet kurulması için eski hükümetin çekilmesi gerekiyordu. Yeni hükümet kuruldu. Yeni başbakan herkesin faşist ruhlu olarak bildiği Recep Peker idi. 7 yıl 7ay ve 7 gün Milli Eğitim Bakanlığı  yapan Hasan Ali Yücel bakanlıktan alındı. Bunun yerine devamlı enstitüler aleyhinde konuşan Reşat Şemsettin Sirer getirildi.. Hemen aleyhte kanunlar çıkaramadı ama genelgelerle enstitülerin zaman ve iş çizelgesinde değişikliklere başladı. 1947 yılında çıkardığı kanunlarla enstitü mezununa verilen tarım araçları ile iş araçlarını köy okullarından geriye alındı ve yenileri verilmedi. Giderek enstitü programı klasik orta okul ve liseler dönüştürüldü.

           Bu şekilde 1954 yılına kadar adı her ne kadar Köy Enstitüsü ise de, artık Yücel ve genel müdür Tonguç zamanındaki köy enstitüleri yoktu. Hakiki köy Enstitüleri 1947 yılı sonun BİTMİŞTİR:

           Köy Enstitülerinin bu şekilde dönüştürülmesi esnasında  “1954 yılında öğretmen okulları ile birleştirildi” yasası çıkıncaya kadar da  oralarda öğrenim görenlerin  “Biz köy enstitülüyüz “  demiş olsalar da benim yukarıda anlattığım haftada 44 saat zaman programı ile zamanın % 50 si kültür dersleri, % 25 tarım ve hayvancılık dersler ve diğer % 25 ise iş ve teknoloji mi idi ?

           Topluma bu açıklamayı getirdim ki bilmeyenlerden teşekkür almak için.

                                                                         Ali EFE

                                                                    Emekli Eğitimci

                                                                      25.Ocak.2019

-------------------------------------------------------------------------------------------------

                                          NİŞANLIMDAN AYRILDIM

             Anılarımdan

              1949 yılında, Köy Enstitüsü mezunu öğretmenleri olarak Alaplı’nın Büyük Tekke köyünde iki öğretmen bir okulda çalışırken, çevre incelemesi amacıyla, köyümüze iki km. olan ve bir köy enstitülü öğretmenle bir eğitmeni Alioğlu köy okulu ile, bizim köyümüze de 2 km. ve onlara da 2 km. olan bir çamlıkta tüm öğrencilerle okulca, bir cumartesi günü buluşmaya sözleşmiş idik. Bu çamlık derin bir ormanlara bağlı olmayıp köyler arasında, çam ağaçları ile dolu ve dipleri tertemiz çimenlik, çocuklar için hiç tehlikesi olmayan bir şekilde idi. Çocuklar öğle yemeklerini getirecekler , yemekler bu çamlıkta yenecekti.

            Tespit ettiğimiz saatte orada iki okul buluşmayı beklerken, Alioğlu köyü okuluna iki km. olan Kaymaklar köyünün okulunun öğretmeni ve çocukları da gelmişlerdi. Böylece üç okul olduk. Bu durum bizim için daha memnuniyet verici olmuştu. Çocuklar kısa zaman kaynaştılar. Salıncaklar yapıldı, ip atlamaları, koşular ve güreşler hemen başladılar. Biz de öğretmenler olarak oturduk konuşuyorduk.

            Kaymaklar köyünden gelen bayan öğretmen idi. Birkaç yıldan beri vekil öğretmenlik yapıyormuş. Benim orada keman ile şarkılar ve türküler meydana getirmiş olmam ile bayan öğretmenin dikkatini çekmiş olmayım ki,  “Bana keman öğretir misin diyordu” o gün ayrılırken benimle tekrar buluşmak istediğini bana ısrarla söylemişti. Nitekim öyle oldu. Bir çok defalar köylerde, çarşı ve pazarda buluşmuştuk.

            Bu bayan daha sonra vekil öğretmenliği bırakarak Kdz. Ereğli’de akşam kız orta sanat okulunun idare memurluğuna atanmıştır. Orada da buluşmak devam ediyordu. Bu böyle devam ederken bu bayanla aile arasında nişanlandık. Artık nişanlı olmuştuk. İkimizin parmağında nişan için alyanslar vardı. Günlerden bir gün konuşurken bana dedi ki : BEN BABAMA SÖYLEDİM SENİ KÖY ÖĞRETMENLİĞİNDEN ALIP ŞEHİR ÖĞRETMENLİĞİNE GETİRECEKLER. dedi

            BEN KÖY ENSTİTÜSÜ MEZUNU ÖĞRETRMENİM BENİM DİPLOMAMDA VE 3803 SAYILI YASAMDA KÖYLERDE 20 YIL ÖĞRETMENLİK YAPMAM YAZILIDIR BEN ONA GÖRE YETİŞTİRİLDİM, BUNLARI DAHA ÖNCE GÖRÜŞTÜĞÜMÜZ İÇİN SENİN BİLMEN LAZIM. Dedim ve parmağımdan nişan yüzüğünü çıkarıp kendisine teslim ederek bir daha görüşmemek üzere oradan ayrıldım.

           İşte sayın okurlarım. Bende ki meslek aşkını kısaca size arz etmeye çalıştım.

                                                                       Ali EFE

                                                                  Emekli Eğitimci

                                                                   25Ocak.2019

2018 YILI HAYIRLARA VESİLE OLSUN